Od 1 września 2019 r. ma obowiązywać tzw. biała lista podatników VAT. Mają znajdować się na niej informacje dotyczące zarejestrowania, wyrejestrowania oraz statusu podatnika VAT, a także numery rachunków bankowych przedsiębiorców. Wpłata na rachunek inny niż wskazany na białej liście będzie sankcjonowana.
Biała lista podatników to prowadzony przez szefa KAS elektroniczny wykaz przedsiębiorców:
- których naczelnik urzędu skarbowego nie zarejestrował albo których wykreślił z rejestru jako podatników VAT;
- zarejestrowanych jako podatnicy VAT, w tym których rejestracja jako podatników VAT została przywrócona.
Biała lista podatników będzie zawierać przede wszystkim numery rachunków bankowych przedsiębiorców, na które kontrahenci powinni dokonywać wpłat (są to konta wpisane w zgłoszeniu identyfikacyjnym/aktualizacyjnym NIP lub CEIDG).
Jeżeli kontrahent przeleje pieniądze na inny rachunek niż wskazany na białej liście, to kwoty ponad 15 tys. zł nie rozliczy w kosztach uzyskania przychodu. Stąd też, aby uniknąć konsekwencji, przy każdej wpłacie trzeba będzie sprawdzać, czy rachunek kontrahenta znajduje się na białej liście.
Istotne będzie przy tym, czy rachunek bankowy był zarejestrowany w wykazie w dniu przelewu. Decydującym jest zatem dzień zlecenia przelewu, a nie obciążenia rachunku nabywcy czy uznania rachunku sprzedawcy.
Od powyższej zasady jest jednak wyjątek. Kwotę ponad 15 000 zł będzie można rozliczyć w kosztach, mimo że wpłata będzie na inny rachunek bankowy niż wskazany w wykazie, gdy wpłacający w ciągu trzech dni od dnia zlecenia przelewu zgłosi ten fakt w urzędzie skarbowymi (wpłatę na inny rachunek niż ten na białej liście).
Oprócz rachunków bankowych biała lista podatników VAT będzie zawierać:
firmę (nazwę) lub imię i nazwisko;
numer, za którego pomocą podmiot został zidentyfikowany na potrzeby podatku, jeżeli taki numer został przyznany;
numer REGON, o ile został nadany;
numer PESEL, o ile podmiot posiada;
numer w Krajowym Rejestrze Sądowym, o ile został nadany;
adres siedziby – w przypadku podmiotu niebędącego osobą fizyczną;
adres stałego miejsca prowadzenia działalności albo adres rejestracyjny, w przypadku braku adresu stałego miejsca prowadzenia działalności ‒ w odniesieniu do osoby fizycznej;
imiona i nazwiska osób wchodzących w skład organu uprawnionego do reprezentowania podmiotu oraz ich numery identyfikacji podatkowej lub numery PESEL;
imiona i nazwiska prokurentów oraz ich numery identyfikacji podatkowej lub numery PESEL;
imię i nazwisko lub firmę (nazwę) wspólnika oraz jego numer identyfikacji podatkowej lub numer PESEL;
daty rejestracji, odmowy rejestracji albo wykreślenia z rejestru oraz przywrócenia zarejestrowania jako podatnika VAT;
podstawę prawną rejestracji, odmowy rejestracji albo wykreślenia z rejestru oraz przywrócenia zarejestrowania jako podatnika VAT.
Dodatkowo fikus chce przekazać informacje o rachunkach rozliczeniowych podatników VAT instytucjom finansowym (bankom, SKOK-om), aby mogły one stworzyć narzędzia, które pozwolą przedsiębiorcom automatycznie (już na etapie przelewu) zweryfikować, czy płacą na zarejestrowane konto. Jednakże będzie to prawo banków, a nie ich obowiązek – i to od instytucji finansowej zależy, czy z niego skorzysta.
Przepisy o białej liście podatników VAT wejdą w życie 1 września 2019 r. Od tej daty powinien już funkcjonować dany wykaz podatników.
Natomiast sankcje za wpłatę należności na konto inne niż wskazane w białej liście zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2020 r. Stąd też wpłaty na inne konto niż podane w wykazie w terminie od 1 września 2019 do 1 stycznia 2020 r. nie będą sankcjonowane.
Podsumowując, głównym założeniem nowelizacji ustawy jest wprowadzenie białej listy podatników VAT, na której mają znajdować się m.in. rachunki rozliczeniowe przedsiębiorstw. Wpłata na rachunki inne niż podane w wykazie będzie skutkować konsekwencjami dla nabywcy opisanymi wyżej. Wspomniane konsekwencje nie dotkną jednak podatników, którzy dokonają płatności modelem split payment lub złożą w urzędzie zawiadomienie, że wpłacają na inne konto niż podane na białej liście.